Theo Tổ chức Y Tế thế giới (WHO), số huyết áp tốt nhất là 120/80mmHg, số 120 là số huyết áp trên và 80 là số dưới. Bị cao huyết áp khi 2 số trên dưới cao hơn 140/90 mmHg. Bệnh nhân tăng huyết áp phải dùng thuốc để kiểm soát huyết áp trong mức độ cho phép, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
1. Thuốc tăng huyết áp là gì?
Thuốc tăng huyết áp là nhóm thuốc được sử dụng để điều trị tăng huyết áp. Tăng huyết áp là tình trạng huyết áp trong động mạch luôn ở mức cao, kéo dài trong thời gian dài. Huyết áp cao sẽ làm tăng áp lực lên thành mạch máu, khiến tim phải làm việc nặng nề hơn, lâu dần dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy thận…
Thuốc tăng huyết áp có tác dụng giúp giãn mạch máu, làm giảm sức cản ngoại vi mà tim gặp phải khi bơm máu. Nhờ đó, huyết áp được hạ xuống mức bình thường và ổn định trở lại.
Có nhiều nhóm thuốc tăng huyết áp khác nhau, phù hợp với từng đối tượng bệnh nhân:
- Thuốc ức chế men chuyển angiotensin: Loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng làm thuốc tăng huyết áp đầu tay.
- Thuốc chẹn kênh canxi: Làm giãn mạch máu giúp huyết áp hạ xuống.
- Thuốc lợi tiểu: Làm tăng bài tiết muối và nước qua nước tiểu, giúp giảm thể tích tuần hoàn.
- Thuốc ức chế thần kinh giao cảm: Làm chậm nhịp tim và giãn mạch.
- Thuốc chẹn thụ thể beta: Giúp tim đập chậm và quãng nghỉ giữa các nhịp đập dài hơn.
- Nhóm thuốc đối kháng thụ thể angiotensin II: Nhóm thuốc mới này có tác dụng hạ huyết áp, đưa huyết áp về trị số bình thường tương đương với các thuốc nhóm đối kháng calci, chẹn beta, ức chế men chuyển.
Về cơ chế hoạt động, các nhóm thuốc này đều có tác dụng hạ huyết áp nhưng theo các cách khác nhau. Bác sĩ sẽ lựa chọn loại thuốc và liều dùng phù hợp với từng bệnh nhân.
2. Ai cần dùng thuốc tăng huyết áp?
Thuốc tăng huyết áp chỉ được sử dụng khi thực sự cần thiết, dưới sự chỉ định của bác sĩ. Những đối tượng sau đây thường cần dùng thuốc tăng huyết áp:
- Người bị tăng huyết áp: Đây là đối tượng chính cần dùng thuốc tăng huyết áp, nhằm kiểm soát huyết áp ở mức bình thường.
- Người cao tuổi: Do quá trình lão hóa làm các mạch máu dễ bị cứng lại, người cao tuổi thường dễ bị tăng huyết áp.
- Người béo phì, thừa cân: Chỉ số BMI cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, trong đó có tăng huyết áp.
- Người gia đình có tiền sử bệnh tim mạch: Nếu cha mẹ bị tăng huyết áp, con cái có nguy cơ cao cũng mắc bệnh này.
- Phụ nữ mang thai: Tăng huyết áp thai kỳ nếu không được điều trị tốt có thể gây biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.
- Người hút thuốc, lạm dụng rượu bia: Hút thuốc và uống nhiều rượu bia làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, trong đó có tăng huyết áp.
Ngoài ra, những người có lối sống kém lành mạnh, ít vận động, thiếu ngủ, căng thẳng thường xuyên cũng dễ bị tăng huyết áp và cần dùng thuốc để kiểm soát.
3. Khi nào cần dùng thuốc tăng huyết áp?
Thuốc tăng huyết áp chỉ được sử dụng khi thực sự cần thiết, dưới sự chỉ định của bác sĩ. Một số trường hợp sau đây thường cần dùng thuốc tăng huyết áp:
- Khi huyết áp luôn ở mức cao kéo dài: Nếu huyết áp tâm thu trên 140 mmHg và huyết áp tâm trương trên 90 mmHg trong nhiều lần đo khác nhau và kéo dài, bệnh nhân cần dùng thuốc để hạ huyết áp.
- Khi chỉ số huyết áp vượt ngưỡng báo động: Huyết áp tâm thu trên 180 mmHg và huyết áp tâm trương trên 120 mmHg được coi là huyết áp rất cao, cần can thiệp bằng thuốc gấp.
- Khi đã có biến chứng do tăng huyết áp: Các biến chứng như tai biến mạch máu não, suy tim, suy thận… nếu đã xuất hiện ở người bệnh tăng huyết áp, họ nhất định phải dùng thuốc điều trị.
- Phụ nữ mang thai bị tăng huyết áp: Tăng huyết áp thai kỳ nếu không điều trị tốt sẽ gây nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.
Ngoài ra, người có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch do tuổi tác, chỉ số BMI, tiền sử gia đình… cũng thường được khuyên dùng thuốc phòng ngừa tăng huyết áp. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được bác sĩ hướng dẫn cụ thể.
4. Cách sử dụng thuốc tăng huyết áp
Khi sử dụng thuốc tăng huyết áp, cần lưu ý:
- Chỉ dùng theo đơn của bác sĩ, không tự ý mua thuốc uống.
- Không ngừng thuốc đột ngột mà không có chỉ định của bác sĩ.
- Uống đều đặn theo liều lượng và thời gian chỉ định. Không uống quá liều hoặc quá ít.
- Chia nhỏ liều dùng trong ngày nếu cần, không nên uống cùng 1 lúc liều lượng lớn.
- Uống vào cùng khung giờ mỗi ngày để thuốc phát huy hiệu quả tốt nhất.
- Không uống thuốc với cà phê, trà, nước ngọt có gas vì có thể ảnh hưởng tới hiệu quả.
- Ăn đầy đủ chất, không uống thuốc khi đang đói.
- Không dùng thuốc của người khác hoặc cho người khác dùng thuốc của mình.
- Thăm khám định kỳ để bác sĩ điều chỉnh liều lượng phù hợp.
- Báo cáo ngay cho bác sĩ nếu có bất kỳ phản ứng bất thường nào khi dùng thuốc.
- Bổ sung thêm các biện pháp không dùng thuốc để hỗ trợ điều trị như tập thể dục, ăn uống lành mạnh, quản lý căng thẳng…
5. Một số lưu ý khi dùng thuốc tăng huyết áp
- Không dùng thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ và theo đúng liều lượng.
- Chú ý phản ứng của cơ thể, nếu có bất thường cần báo ngay bác sĩ.
- Không ngừng thuốc đột ngột, làm tăng nguy cơ biến chứng nặng.
- Duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập thể dục lành mạnh.
- Đo huyết áp định kỳ để điều chỉnh liều thuốc kịp thời.
- Tránh dùng thuốc cùng với một số loại thực phẩm, đồ uống có thể ảnh hưởng tới hiệu quả thuốc.
- Mang theo danh sách thuốc đang dùng khi đi khám hoặc nhập viện.
- Cho bác sĩ biết nếu đang dùng thuốc khác, thậm chí cả thuốc không kê đơn.
- Phụ nữ có thai, cho con bú cần thận trọng với một số loại thuốc tăng huyết áp.
- Để thuốc xa tầm tay trẻ em, người già mất trí nhớ.
6. Thuốc tăng huyết áp – Lợi ích và tác dụng phụ
Lợi ích:
- Giúp hạ huyết áp về ngưỡng bình thường.
- Giảm nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim do huyết áp cao.
- Ngăn ngừa suy thận, suy tim do huyết áp tổn thương cơ quan.
- Giúp kiểm soát huyết áp ổn định lâu dài.
- Cải thiện triệu chứng như đau đầu, chóng mặt do huyết áp cao.
- Thuốc tăng huyết áp phòng ngừa giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
Tác dụng phụ:
- Chóng mặt, đau đầu do huyết áp hạ xuống quá nhanh.
- Tăng nguy c – Tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim ở một số người.
- Giảm huyết áp quá thấp gây choáng váng, đổ mồ hôi, mệt mỏi.
- Một số loại thuốc gây khô miệng, ho, đau họng.
- Thuốc lợi tiểu khiến phải đi tiểu nhiều.
- Thuốc ức chế men chuyển dễ gây ho, sốt, phát ban.
- Thuốc chẹn beta gây mệt mỏi, chán ăn, rối loạn giấc ngủ.
- Một số thuốc gây tăng kali máu, rối loạn chức năng gan, thận.
Nhìn chung, hầu hết tác dụng phụ của thuốc tăng huyết áp đều nhẹ, tự khỏi sau một thời gian. Tuy nhiên, nếu kéo dài hoặc nghiêm trọng cần đến gặp bác sĩ ngay.
7. Lời khuyên khi dùng thuốc tăng huyết áp
- Khám sức khỏe định kỳ, đo huyết áp thường xuyên.
- Chỉ dùng thuốc theo chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ.
- Giữ liên lạc với bác sĩ để điều chỉnh liều thuốc kịp thời.
- Chú ý phản ứng của cơ thể, báo cáo bác sĩ khi có bất thường.
- Không tự ý ngừng hoặc thay đổi liều thuốc.
- Duy trì chế độ sinh hoạt, ăn uống, tập thể dục lành mạnh.
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá, căng thẳng thần kinh.
- Uống đủ nước, hạn chế muối, đồ ngọt và chất béo.
- Đo huyết áp định kỳ, kể cả khi đã dùng thuốc ổn định.
- Đảm bảo dùng thuốc đúng giờ, liều lượng cho hiệu quả tốt nhất.
Thông tin đăng tải trên trang chủ được chia sẻ từ đối tác SEO, dịch vụ Guest Post và được tham khảo thêm thông tin chung tìm kiếm thông qua https://google.com.vn cùng https://vi.wikipedia.org
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Thông tin được cung cấp chỉ mang tính chất thông tin chung, https://uae.vn không đưa ra bất kỳ tuyên bố hoặc bảo đảm nào liên quan đến thông tin, bao gồm nhưng không giới hạn bất kỳ sự tuyên bố hoặc bảo đảm về tính thích hợp cho bất kỳ mục đích cụ thể nào của thông tin theo phạm vi cho phép tối đa của pháp luật. Mặc dù đã nỗ lực để đảm bảo rằng thông tin được cung cấp trong bài viết này là chính xác, đáng tin cậy và hoàn chỉnh vào thời điểm đăng tải, nhưng thông tin được cung cấp trong bài viết này không nên được dựa vào để đưa ra bất kỳ quyết định tài chính, đầu tư, bất động sản, giao dịch hoặc pháp lý nào. Thêm vào đó, thông tin không thể thay thế lời khuyên từ một chuyên gia được đào tạo, người mà có thể xem xét, đánh giá các sự kiện và hoàn cảnh cá nhân của bạn, và chúng tôi không chịu bất kỳ trách nhiệm nào nếu bạn sử dụng những thông tin này để đưa ra quyết định. Xin cảm ơn!